5 rad do matury ustnej z języka polskiego:
1. Czytaj polecenie dwa razy. Wypisz słowa klucze.
Dla ułatwienia zaznaczę słowa klucze w kilku przykładowych tematach:
Jakie wizje miasta można odnaleźć w sztuce i literaturze? Omów zagadnienie, odwołując się do obrazu Paryż widziany z okna Marca Chagalla oraz wybranych utworów literackich.
- należy przedstawić WIZJE (zastanów się: czym jest wizja?) MIASTA
- weź pod uwagę sztukę i literaturę
- ALE: jako przykłady popierające tezę należy dobrać JEDYNIE utwory LITERACKIE (wszystko, co pisane)
Oceń trafność poglądu, zgodnie z którym człowiek początku XXI wieku jest analfabetą emocjonalnym i nie potrafi mówić o uczuciach. W uzasadnieniu odwołaj się do podanego fragmentu, do innego tekstu kultury i do własnych doświadczeń komunikacyjnych.
- skup się na tym, dlaczego WSPÓŁCZESNY człowiek jest (lub nie jest) analfabetą emocjonalnym. Nie czy Wokulski nim był, bo to nie XXI w.
- wybierz teksty kultury z XXI w. nie wcześniej i nie później (si-fi)
- oceniając trafność poglądu: możesz zarówno się z nim zgodzić, jak i mu zaprzeczyć. Pamiętaj wówczas o konkretnym sformułowaniu tezy i jej argumentacji
- własne doświadczenia komunikacyjne to sytuacje (wymyślone lub prawdziwe, nikt tego nie będzie weryfikował), które mogą pełnić funkcję argumentu – czyli są dodatkowym poparciem Twojej tezy
2. Sprawdź, czy rozumiesz wszystkie słowa w poleceniu.
Jeżeli tak nie jest, postaraj znaleźć się tego rozwiązanie. Zastanów się czy nie znasz podobnego słowa w języku angielskim. Przykłady z maturalnych arkuszy:
puryzm językowy = pure
perswazja językowa = persuasion
kreacjoznim w tekstach kultury = creation
3. Zbuduj swoją “twierdzę”, czyli 3 teksty kultury, które będą Twoimi pewnikami.
Wybierz dzieła uniwersalne, z którymi dobrze się czujesz. Jeżeli nie przepadasz za literaturą, polecam wybrać jeden dodatkowy tekst kultury i oswoić się z:
- jednym utworem epickim – lekturą szkolną, która jest kopalnią motywów np. „Lalka”, „Zbrodnia i kara” lub „Przedwiośnie” lub jakąś przyjemną nowelą, polecam np. „Latarnika” lub „Kamizelkę”
- jednym utworem lirycznym (wierszem), gdzie umiesz powiedzieć coś o podmiocie lirycznym, adresacie, tematyce i problematyce (jeżeli masz wątpliwości, jak powinno omawiać się wiersz – zapraszam do posta tu). Polecam utwory: „Pisanie życiorysu” i „Nieczytanie” Szymborskiej, „Miłość” Pawlikowskiej-Jasnorzewskiej oraz sonet „Burza” Adama Mickiewicza
- jednym obrazem, gdzie umiesz z pamięci przywołać obraz pierwszego i drugiego planu, głównych postaci, opowiedzieć o tematyce namalowanej sceny oraz omówić kolorystykę (jeżeli nie wiesz, jakie obrazy wybrać, zapraszam do posta o obrazach przydatnych do matury ustnej tu)
- jednym filmem, którego reżysera pamiętasz, którego tematykę i problematykę potrafisz omówić, pamiętaj też o imionach głównych bohaterów (moje filmowe, maturalne propozycje możesz zobaczyć tu)
W pierwszej kolejności sprawdź, czy do wylosowanego tematu pasuje któryś z Twoich pewników. Dopiero drogą eliminacji wybieraj utwory, które mniej znasz lub których szczegółów nie jesteś pewien.
- Powtórz środki stylistyczne! Tematy językowe niezwykle często dotyczą środków językowych, w obręb których wchodzą środki stylistyczne. KONIECZNA jest znajomość środków stylistycznych i ich funkcji, aby prawidłowo wykonać takie zadanie. Jeżeli nie wiesz, jak zacząć uczyć się środków stylistycznych – zapraszam na lekcję online, o której możesz dowiedzieć się więcej tu.
- Przerób w domu przynajmniej 6 arkuszy. Po dwa z każdej kategorii: dwa językowe, dwa literackie, dwa z obrazami.
W ten sposób zapoznasz się ze sposobem formułowania pytań, z ogólnymi zasadami jakimi rządzi się CKE podczas tworzenia arkusza- np. najczęściej przy tematach językowych proszony/a jesteś o: “odwołaj się do podanego tekstu, wybranego tekstu kultury i własnych doświadczeń„ , zaś przy tematach literackich o: „odwołując się do przytoczonej pieśni (lub innego zadanego utworu) i do wybranych tekstów kultury”. Przy tematach ikonicznych: „odwołując się do obrazu oraz wybranych utworów literackich”.
By ułatwić Ci opracowanie arkusza matury ustnej, stworzyłam schemat, który możesz sobie wydrukować i uzupełnić przy ćwiczeniach maturalnych w domu. Znajdziesz go w załącznikach, poniżej.
Powyższe 5 rad to absolutne minimum. Ale mogą być to cenne wskazówki w wykaraskaniu się z maturalnej opresji (:
Pamiętaj! Najczęściej komisja egzaminacyjna chce Ci pomóc w zdaniu egzaminu. W jej interesie nie leży „oblanie” Cię za wszelką cenę – wręcz przeciwnie. Uwierz w siebie i swoje możliwości, a inni też uwierzą. To naprawdę tak działa! (:
Trzymam za Ciebie kciuki, zrobisz to!
Jeżeli nie widziałeś/aś innych wpisów, dotyczących matury ustnej z języka polskiego zapraszam Cię do klikania w poniższe linki (;
Pełne opracowanie przykładowego arkusza matury ustnej
Obrazy, których znajomość może być przydatna podczas matury ustnej
Matura ustna – na czym polega formuła egzaminu?
Jakie filmy warto obejrzeć przed maturą?
Przeczytaj gotowe opracowania ważnych motywów literackich
ZAŁĄCZNIKI:
Analiza i interpretacja wiersza
klik
___________
DO DRUKU Schemat opracowania arkusza matury ustnej
opracowanie arkusza matury ustnej
___________
Zbiór tematów matury ustnej CKE
matura ustna zbiór CKE
Zapraszam Cię na mojego Instagrama,
gdzie niemal codziennie dzielę się z obserwującymi masą maturalnej wiedzy z języka polskiego!
A jeżeli potrzebujesz pomocy w maturalnych powtórkach,
nie wiesz jak je zaplanować i od czego zacząć, zapraszam do zapoznania się z przygotowanym przeze mnie
materiałami powtórkowymi
