Po powtórce z renesansu, baroku oraz oświecenia prezentujemy trzy motywy związane z tymi epokami. Taka wiedza z pewnością przyda się przy analizie i interpretacji tekstu na maturze.
Motyw mądrości
- Motyw powiązany ze stoicyzmem, czyli antyczną filozofią, która powtórnie stała się aktualna w okresie złotego wieku. Renesans to czas odkryć, zdobywania wiedzy, skupienia się na człowieku i jego rozwoju, dlatego mądrość i jej zdobywanie jest ważnym elementem życia twórców renesansowych.
- W renesansie motyw odnajdziesz w:
- trenie “IX” Jana Kochanowskiego
- Motyw mądrości w oświeceniu:
- “Mądry i głupi” Ignacy Krasicki
- Motyw mądrości w romantyzmie:
- “Romantyczność” Adama Mickiewicza
- Motyw mądrości we współczesności:
- “Przesłanie Pana Cogito” Zbigniewa Herberta
motyw brzydoty
- brzydota stanowi inspirację dla sztuki baroku. Barok to epoka skrajności, a płynne przejście od piękna do brzydoty może wyznaczać element słynnego już konceptu. Pochylenie się nad brzydotą intryguje i fascynuje, łącząc w sobie wykluczające się dotychczas konwencje.
- Widoczne jest to np. na obrazie Petera Paula Rubensa „Głowa meduzy”
- Oraz w wierszach:
- “Do trupa” Jana Andrzeja Morsztyna
- “Niestatek” Jana Andrzeja Morsztyna
motyw rozumu i mądrości
- motyw ważny z punktu widzenia racjonalnego prądu myślowego, który dominuje w epoce.
- Umiejętność samodzielnego myślenia, wykorzystywania wiedzy, przedstawiane są w świetle pozytywnym jako nadrzędne wartości epoki.
- Motyw rozumu odnajdujemy w wielu utworach m.in. „Do króla” Ignacego Krasickiego w formie „zarzutu”, że król jest wykształcony oraz, że „w ludziach kocha się uczonych”
- oraz w bajkach, np. „Jagnię i wilcy”, „Wilk i owce”, „Lew pokorny”, „Mysz i kot”, „Mądry i głupi”, „Król i pisarze”, „Filozof i orator”.